وفاداری به برند در شبکه‌های اجتماعی: چهار اصل کلیدی

دنیای ما دنیای شبکه‌های اجتماعی است. شبکه‌های اجتماعی جذاب و رنگارنگ که با شگفتی‌هایشان، هر روزه زمان و توجه ما را ازآن خود می‌کنند و انتخاب‌هایمان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. ما هر روز برش‌هایی از زندگی و روزمرگی‌مان را در شبکه‌های اجتماعی به‌اشتراک می‎گذاریم و دوستان و نزدیکان‌مان را در این فضا دنبال می‌کنیم. اخبار محصولات جدید و رویدادهای مربوط به افراد معروف، این روزها همگی در شبکه‌های اجتماعی در دسترس هستند. ما اطلاعات موردنیازمان را در این شبکه‌ها جستجو کرده و حتی گاهی از آن‌ها خرید می‌کنیم. می‌توان گفت هر کدام از ما یک مخاطب وفادار به شبکه‌های اجتماعی رایج این روزها هستیم، پس چرا به برندهایی که در این فضا فعالیت می‌کنند وفادار نباشیم؟ و شاید سوال بهتر این است: چگونه می‌توان از شبکه‌های اجتماعی برای افزایش وفاداری مشتریان به برند استفاده کرد؟ با ما همراه باشید.

وفاداری برند شبکه‌های اجتماعی

آمارها نشان می‌دهند که در سال 2020 هر فرد روزانه دو ساعت و 24 دقیقه در شبکه‌های اجتماعی وقت گذرانده و روزی 23 الی 25 بار پیام‌رسان واتساپ خود را باز کرده است. آمارهای مربوط به ایران هم شگقت‌انگیز هستند. کشور ما در ژانویه سال 2021 حدود 36 میلیون کاربر فعال در شبکه‌های اجتماعی داشته است که چیزی حدود 42 درصد جمعیت را در آن تاریخ به خود اختصاص می‌دهد. بدون‌شک در یک سال اخیر با شیوع پاندمی کرونا و توسعه اینترنت این آمار افزایش یافته است و همین کافیست که بگوئیم به زندگی دیجیتالی و جهان شبکه‌های اجتماعی خوش آمدید!

وفاداری برند شبکه‌های اجتماعی

گره‌خوردن زندگی ما با شبکه‌های اجتماعی این رسانه‌ها را به بستری فوق‌العاده برای حضور برندها و کسب‌وکارها تبدیل کرده است. بستری که از طریق آن می‌توان پیوندهایی محکم با مشتریان برقرار و آن‌ها را به کالاها و خدمات برند وفادار کرد.

شاید بگوئید در دنیای امروز مصرف‌کنندگان آن‌قدر با محصولات متنوع روبه‌رو هستند که دیگر نمی‌توان به وفادارسازی آن‌ها امیدوار بود. این حدس ممکن است در نگاه اول درست به نظر برسد، اما خبر خوب این است که تحقیقات چیز دیگری در این باره می‌گویند: براساس تحقیقات شرکت یوتپو در سال 2018، 90 درصد مصرف‌کنندگان برندها اعلام کرده‌اند که تمایل دارند در صورت دریافت سرویس مناسب، از برندهای ثابتی خرید کرده و وفاداری خود را به محصولات موردعلاقه‌شان حفظ کنند. پس حالا که بازار وفاداری به برند هم‌چنان داغ است، چرا از چنین فرصتی با بهره‌بردن از امکانات شبکه‌های اجتماعی استفاده نکنیم؟

روش‌ها و تکنیک‌های وفادارسازی مشتریان از طریق شبکه‌های اجتماعی متنوع و گوناگون هستند. در این مطلب قصد داریم به بخشی از آن‌ها بپردازیم که از دیدگاه ما برای برندها کاربردی است و می‌تواند راه‌گشای بسیاری از مسائل آن‌ها باشد. ما در گروه مشاوران ود برنامه ویژه‌ای برای استفاده از کاربردهای شبکه‌های اجتماعی برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط کشورمان داریم. پس در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.

اصل اول استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای افزایش وفاداری مشتریان برند:

بدون استراتژی، قدم از قدم بر ندارید!

حضور در شبکه‌های اجتماعی تنها به معنی پست‌گذاری منظم و پاسخ‌گویی به نظرات مخاطبان نیست. همانند بقیه بخش‌های یک کسب‌وکار مانند توسعه محصول، منابع انسانی و فروش، مدیریت شبکه‌های اجتماعی نیز به یک استراتژی نیازمند است. این استراتژی می‌تواند بخش‌های زیر را در بر بگیرد:

  • هدف از حضور در شبکه‌های اجتماعی
  • مشخص‌کردن نوع و ویژگی‌های مخاطبان
  • نوع محتوای مناسب برای شبکه‌ اجتماعی
  • زمان و فراوانی انتشار محتوا
  • شیوه پاسخ‌گویی و تعامل با مشتریان
  • مشخص‌کردن کانال‌های ارتباطی مانند وب‌سایت، اینستاگرام، لینکدین و …

شاید بپرسید داشتن یک استراتژی در شبکه‌های اجتماعی چگونه ممکن است بر وفادارسازی مشتریان شما موثر باشد؟ بگذارید با یک مثال به این سوال پاسخ دهیم. نایکی، برند برتر و قهرمان بازار کفش و لوازم ورزشی است. با این حال این تنها کیفیت بالای محصولات نیست که وفاداری فوق‌العاده مشتریان به این برند را تضمین می‌کند.

وفاداری برند شبکه‌های اجتماعی

نایکی سال‌هاست که استراتژی مشخصی را برای ارتباط با مخاطبانش در وب‌سایت و شبکه‌های اجتماعی خود دنبال می‌کند و آن انتقال حس قهرمانی و توان‌مندی به مشتریان است.

هدف نایکی از حضور در شبکه‌های اجتماعی وفادارسازی مشتریان با تشویق هر چه بیشتر آن‌ها به گفتگو پیرامون محصولات و درگیرشدن با نوآوری‌های برند است. برای مثال این برند در یکی از پست‌های اینستاگرامی‌اش مخاطبان را به نصب اپیلیکیشن نایکی دعوت می‌کند و به آن‌ها نوید می‌دهد که از این پس می‌توانند در این برنامه همراه با قهرمان‌های ورزشی موردعلاقه‌شان ورزش کنند. این نوع محتوا سروصدای زیادی در شبکه‌های اجتماعی ایجاد می‌کند. چرا که برای جوانان عاشق ورزش که اغلب از هواداران نایکی هم هستند هیچ‌چیز هیجان‌انگیزتر از ورزش‎کردن با افراد موردعلاقه‌شان نیست. همین استراتژی است که باعث می‌شود مشتریان هر بار نایکی را در شبکه‌های اجتماعی مشاهده می‌کنند احساس شور، توان‌مندی و قدرت کنند و پیوندهای عمیقی با این برند در قلب‌شان ایجاد کنند.

وفاداری برند شبکه‌های اجتماعی

ضرورت داشتن یک استراتژی زمانی مشخص می‌شود که بدانید هر تصمیم یا اقدام شما در شبکه‌های اجتماعی به طور مستقیم بر سایر کانال‌های ارتباطی‌ برندتان، مانند وب‌سایت، فروشگاه یا شیوه برخورد کارکنان‌تان با مشتریان موثر است. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که اگر امروز به طراحی یک استراتژی برای شبکه‌های اجتماعی‌تان اقدام نکنید، به زودی مجبور خواهید شد از رقبایتان تقلید کنید. به همین دلیل است که ما پیش از هر چیز بر داشتن یک استراتژی منسجم و اثربخش برای فعالیت در شبکه‌های اجتماعی تاکید می‌کنیم تا اولین قدم‌هایمان در مسیر وفاداری را با هدفی مشخص برداریم.

اصل دوم استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای افزایش وفاداری مشتریان برند:

برای برندتان یک لحن کلامی منحصربه‌فرد بسازید!

درست است که شبکه‌های اجتماعی فضاهایی مجازی و متکی بر تکنولوژی هستند، اما آن‌چه نباید فراموش کنیم این است که این شبکه‌ها توسط انسان‌ها هدایت و استفاده می‌شوند. مشتریان برندها اغلب دوست دارند در فضای آنلاین ارتباطاتی واقعی را تجربه کنند. آن‌ها از یک رابطه انسانی و خاص حس اعتماد و اطمینان‌خاطر دریافت می‌کنند. این همان جایی است که یک لحن کلامی منحصربه‌فرد می‌تواند مانند یک روح بر کالبد برندتان عمل کند و برای شما ارزش‌ها و کلماتی خلق کند که تنها از آنِ خودتان باشد. ارزش‌ها و کلماتی که سنگ‌ بنای وفادارسازی مشتریان هستند.

برای داشتن یک لحن کلامی نیاز است که قبل از هر چیز برندمان را به مانند یک انسان تصور کنیم. انسانی که روح، شخصیت، زبان و نوع پوشش و رفتار خاص خودش را دارد. پس لحن کلامی تنها شامل کلمات یا عباراتی که برند ما از آن‌ها استفاده می‌کند نیست و در یک کلام آیینه‌ای است که شخصیت و هویت برند ما را برای مخاطبان‌مان آشکار می‌کند. لحن برند ما می‌تواند صمیمانه و طنزآمیز و حتی سخت‌گیر و جدی باشد. هم‌چنین می‌توانیم از میان شیوه‌های گفتاری هم‌چون رسمی و محترمانه یا مشتاقانه و جسور لحنی را برای برند خود انتخاب کنیم.

وفاداری برند شبکه‌های اجتماعی

مثلا فروشگاه‌ بین‌المللی تارگت با مشتریانش با لحنی شوخ و دوستانه حرف می‌زند و اپل در ارتباطش کمی سرد و رازآلود است که از جایگاه لوکس و ویژه آن خبر می‎دهد. در میان برندهای ایرانی نیز نمونه‌هایی را می‌شناسیم که با مخاطبان‌شان با لحنی خاص و متمایز ارتباط برقرار می‌کنند. داشتن یک لحن برند منحصربه‌فرد شما را در ذهن مردم ماندگار می‌سازد و باعث می‌شود همواره با کلمات و شیوه رفتار خاص خودتان به یاد آورده شوید.

لحن کلامی ابزاری مهم برای ساخت اعتماد و وفاداری به برند است. چرا که نمادی واقعی و ملموس از شخصیت و ارزش‌های برند ماست. در این‌جا هم برخی مثال‌ها می‌توانند این نکته را برای ما روشن‌تر کنند. مثلا یک عینک‌فروشی آنلاین را در نظر بگیرید که عینک‌های اورجینال و گران‌قیمت را از طریق وب‌سایت و اینستاگرامش ارائه می‌کند. این کسب‌وکار برای ایجاد اعتماد به اصالت محصولاتش و نیز یافتن مشتریانی که حاضر باشند عینک و لوازم جانبی آن را به صورت آنلاین خریداری کنند، نیاز دارد ارزش‌هایی چون صداقت، احترام به مشتری و پشتیبانی را از طریق کانال‌های ارتباطی‌ مختلف به آن‌ها منتقل کند.

در چنین شرایطی لحن کلامی همان چوب جادویی است که این ارزش‌ها را به کلمات و عبارات خاص برند تبدیل می‌کند. اگر شما مشتری این عینک‌فروشی باشید احتمالا انتظار دارید برخورد این برند با شما تاحدودی رسمی و محترمانه باشد. چرا که یک لحن شوخ و بیش از حد صمیمی نمی‌تواند حس اعتماد شما را در فرآیند پیچیده و پرهزینه‌ای مانند خرید آنلاین عینک برانگیزد. این احترام و درک مشتری همان چیزی است که وفاداری او را در بلندمدت تضمین می‌کند.

به عنوان مثالی دیگر یک کلینیک دندان‌پزشکی را در نظر بگیرید. رفتن به دندان‌پزشکی برای بسیاری از افراد فرآیندی سخت و ناخوشایند است. این در حالی است که یک لحن کلامی صمیمانه و آرامش‌بخش می‌تواند این تجربه دوست‌نداشتنی را به طور کلی متحول کند. بیشتر مردم دوست دارند درمان دندان‌هایشان را به یک فرد متخصص بسپارند. اما آن‌چه باعث می‌شود در میان متخصصان بسیار در این حوزه به یک پزشک یا کلینیک خاص وفادار شوند نوع ارتباط و کلماتی است که آن‌ها را با چنین افراد یا کسب‌وکارهایی پیوند می‌دهد.

اصل سوم استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای افزایش وفاداری مشتریان به برند:

خدمت رسانی به مشتریان، همه چیز است!  

این روزها بسیاری از برندها خدمات مشتریان‌شان را بر بستر شبکه‌های اجتماعی ارائه می‌کنند. از آن‌جا که مردم بیشتر زمان‌شان را با تلفن‌های همراه‌شان و در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند معمولا درخواست‌ها و سوالات خود از برندها را نیز از طریق همین شبکه‌ها ارسال می‌کنند. به این ترتیب صاحبان کسب‌وکار احتمالا هر روز پیام‎های زیادی از مشتریان خود دریافت می‌کنند. این پیام‌ها می‌توانند در مورد موضوعات مختلفی مانند قمیت، تنوع یا کیفیت محصولات، شیوه ارسال و تخفیف‌ها باشد. دریافت‌کردن این پیام‌ها معمولا هیجان‌انگیز است، اما آن‌چه مهم است استفاده از آن‌ها برای وفادارساختن هر چه بیشتر مشتریان به برند است.

این واقعیت را در نظر داشته باشید که شبکه‌های اجتماعی مانند مکان‌های عمومی هستند. در این فضا همه می‌توانند نحوه تعامل شما با مشتریان‌تان را مشاهده کرده و مورد قضاوت قرار دهند. پس گاهی تنها یک جمله ساده کافی است که یک مشتری وفادار را از شما ناامید کرده یا یک مشتری جدید را به یک همراه همیشگی تبدیل کند.

وفاداری برند شبکه‌های اجتماعی

برندهای بزرگ معمولا برای مدیریت تعاملات و خدمات خود در شبکه‌های اجتماعی از ساختاری ویژه استفاده می‌کنند. ساختاری که می‌تواند شامل شیوه پاسخ‌گویی شما به پیام‌ها، نحوه برخورد با شکایات یا نظرات مثبت و منفی مشتریان باشد. شما می‌توانید این ساختار را توسط یک فرد یا مشاور متخصص مانند گروه مشاورین ود ایجاد کرده و آن را به همه افرادی که با شما کار می‌کنند آموزش دهید.

داشتن یک ساختار مشخص برای ارتباط با مشتریان باعث می‌شود که در هر بار ارتباط با برند احساس یکسانی در آن‌ها ایجاد کنید. البته تاکید بر استفاده از این ساختارها نباید مانع خلاقیت شما شود، چرا که اگر به همه پیام‌ها، از درخواست تخفیف گرفته تا قیمت محصولات پاسخ یکسانی بدهید، ارتباط انسانی و نزدیک با مشتریان‌تان را از بین می‌برید. این همان چیزی است که می‌تواند وفاداری بلندمدت مشتریان شما را به‌تدریج از میان ببرد.

وفاداری برند شبکه‌های اجتماعی

شبکه‌های اجتماعی هم‌چنین بستری فوق‎العاده برای رصد بازار و آگاهی از بینش مشتریان هستند. بسیاری از شرکت‌های بزرگ برنامه‌های وفاداری خود را با رصد نظرات مشتریان و گوش‌دادن به آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی طراحی می‌کنند.

نتفیلیکس، شبکه جهانی پخش و تماشای فیلم، از صدای مشتریان خود برای اجرای یک ایده فوق‌العاده در شبکه‌های اجتماعی استفاده کرد. ارزیابی ترندهای شبکه‌های اجتماعی به این برند نشان داد که بیشتر مردم دوست دارند در حین تماشای فیلم و سریال از نتفیلیکس یک کار جانبی و لذت‌بخش دیگر مانند بافتنی یا خیاطی انجام دهند. همین موضوع الهام‌بخش این برند برای تولید یک سری محتوای ویدئویی جذاب در شبکه‌های اجتماعی بود. ویدئوهایی که به مردم آموزش می‌داد چگونه جوراب‌ها و لباس‌هایشان را در خانه و در حین تماشای فیلم تعمیر کنند. این ایده‌ی عالی به طور مستقیم بر وفاداری مشتریان نتفیلیکس موثر است چرا که از قلب و ذهن مشتریان بیرون آمده است.

با دنبال‌کردن ردپایی که مشتریان در شبکه‌های اجتماعی از خود به جا می‌گذارند می‌توانید به آن‌ها خدمات مشتریان ویژه‌ای ارائه کنید. ممکن است آن‌ها نیاز به راهنمایی برای خرید هدیه برای عزیزانشان در روزهای پایانی سال داشته باشند یا حتی برای آگاهی از نحوه استفاده از محصول شما به آموزش نیازمند باشند. در هر حالت حضور آن‌ها ارزشمند است. اگر به شبکه‌های اجتماعی برندتان به چشم یک کانال ارتباطی بلندمدت نگاه کنید مشتریان وفادار زیادی را آن‌جا خواهید یافت.

اصل چهارم استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای افزایش وفاداری مشتریان به برند:

دوستی بسازید و قدردانی کنید!

شبکه‌های اجتماعی ظرفیت فوق‎العاده‌ای برای ساخت ارتباطات مستحکم و نزدیک با مشتریان دارند. یک مسیر اثربخش دیگر برای ایجاد وفاداری در مشتریان برنامه‌های پاداش‌دهی و قدردانی است. برای قدردانی نیازی نیست اقدامات پیچیده و بزرگی انجام دهید. گاهی درصدی تخفیف یا دادن نمونه رایگان محصول به یک مشتری وفادار تاثیر بزرگی دارد. استارباکس، بزرگ‌ترین قهوه‌فروشی دنیا این کار را در قالب برنامه وفاداری‌اش و ارائه ستاره‌ روی هر خرید انجام می‌دهد که داستان جذاب آن را در این مقاله تعریف کرده‌ایم. با این حال استارباکس تنها به برنامه وفاداری‌اش اکتفا نمی‌کند، بلکه بارها و بارها از طریق شبکه‌های اجتماعی‌اش نسبت به مزایای استفاده از ستاره‌ها و تخفیف‌ها اطلاع‌رسانی می‌کند.

وفاداری برند شبکه‌های اجتماعی

ممکن است فکر کنید که شما هم مانند استارباکس برای داشتن یک برنامه وفاداری به یک اپلیکیشن یا وب‌سایت مجهز نیاز دارید. وجود این امکانات عالی است. اما بگذارید بگوئیم که شبکه‌های اجتماعی خود می‌توانند مکانی مناسب برای اجرای برنامه‌های وفاداری شما باشند. شما می‌توانید از طریق کمپین‌ها و برنامه‌های تبلیغاتی خاص مشتریان را با محتوایتان درگیر کنید و در ازای این مشارکت به آن‌ها بن تخفیف، جایزه یا نمونه رایگان محصول ارائه کنید. انتشار محتواهای تولیدشده توسط مشتریان راه دیگری برای قدردانی از آن‌هاست. تصور کنید که شما صاحب یک فروشگاه غذای حیوانات خانگی هستید. زمانی که یک مشتری راضی تصویر حیوان خانگی‌اش را در حال استفاده از محصول شما منتشر می‌کند بهترین فرصت برای قدردانی از اوست. یک کد تخفیف برای مراجعه بعدی و انتشار این تصویر در صفحه برندتان می‌تواند به دیده‌شدن بیشتر و خوش‌نامی‌تان کمک کند.

وفاداری برند شبکه‌های اجتماعی

در واقع می‌توان گفت یکی از مزایای مهم حضور در شبکه‌های اجتماعی امکان برقراری ارتباط نزدیک و دوستانه با مخاطبان برند است. مردم شبکه‌های اجتماعی را مکانی برای ارتباط با دوستان و نزدیکان‌شان می‌دانند و دیدن برندهای موردعلاقه‌شان در این فضا آن‌ها را سر شوق می‌آورد. چرا که حالا دیگر راهی برای ارتباط مستقیم با این برند پیدا کرده‌اند. برندها در شبکه‌های اجتماعی دیگر موجودیت‌هایی غیرواقعی و دورازدسترس در قالب شرکت‌های رسمی نیستند، بلکه دوستانی هستند که می‌توان در هنگام نیاز به آن‌ها مراجعه و با آن‌ها گفتگو کرد.

از تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر وفاداری به برند هر چه بگوئیم کم است. در همین لحظه هر کدام از ما می‌توانیم برندهایی را به خاطر بیاوریم که به خاطر نوع حضور و محتوایشان در شبکه‌های اجتماعی دوستشان داریم و از آن‌ها خرید می‌کنیم. پس اگر به توسعه کسب‌وکارتان در فضای مجازی علاقه دارید این فضا را جدی بگیرید، که از امروز تا آینده‌ای نامعلوم بُرد با برندهایی است که برای خود خانه‌ای مستحکم در شبکه‌های اجتماعی ساخته‌اند.